ایام فاطمیه یا ایام شهادت حضرت فاطمه زهرا(س) شامل ۲۰ روز از ماههای جمادیالاول و جمادی الثانی است که شیعیان به عزاداری برای حضرت فاطمه(س) دختر پیامبر مسلمانان میپردازند.
تاریخ ایام فاطمیه
شیعیان پیرامون تاریخ درگذشت حضرت فاطمه(س) دو روایت متفاوت شامل هفتاد و پنج روز بعد از درگذشت حضرت محمد(ص) و دیگری نود و پنج روز را مورد وثوق میدانند.از آنجا که درگذشت حضرت محمد (ص) در در بیست و هشتم صفر بودهاست به روایت هفتاد و پنج روز، در مورخ سیزدهم تا پانزدهم جمادی الأوّل را «فاطمیه اول» میدانند. بنا به روایت نود و پنج روز، تاریخ شهادت حضرت فاطمه(س) را در سوم تا پنجم جمادی الثانی دانسته و آنرا «فاطمیه دوم» مینامند.
در فرهنگ عامه، به دهه دوم جمادی الاول، از دهم تا بیستم آن ماه که بر اساس روایت ۷۵ روز شهادت حضرت فاطمه(س) در میان آن روزها واقع شدهاست، «دهه اول فاطمیه» و به دهه اول جمادی الثانی، از اول تا دهم جمادی الثانی که بنا به روایت ۹۵ روز، شهادت حضرت فاطمه(س) در میان این روزها اتفاق افتاده «دهه دوم فاطمیه» میگویند.
در فرهنگ عامه شیعیان عراق به جای دو دهه سه دهه برگزار میشود، که «دهه اول فاطمیه» ۴۰ روز بعد از درگذشت حضرت محمد(ص) میباشد، که مورخ هشتم ربیع الثانی است. البته این تقسیم بندی در شهرهایی مانند قم و تهران نیز وجود دارد.
علت اختلاف تاریخ
در نوشتههای عربی قدیم از نقطه استفاده نمیشده است و کلیهی حروف دارای نقطه نبودند، بههمین خاطر 'هفتاد' و 'نود' در زبان عربی مانند هم نوشته میشده است، که برای تاریخ نویسان دورههای بعد قابل تشخیص از هم نبوده است.
وقایع منجر به شهادت
شیعیان معتقدند در اثر صدمات و جراحات وارده که در حین رویداد خانه حضرت فاطمه اتفاق افتاد و منجر به شکستگی پهلو و سقط جنین وی گردید حضرت فاطمه (س) به شهادت رسیده است. در عین حال شیعیان بر این نظر دارند که حضرت فاطمه(س) بین ۷۵ تا ۹۵ روز پس از وفات محمد(ص) درگذشته است. بگفتهٔ روایاتی که در منابعی مانند یعقوبی آمدهاست، زنان قریش و همسران حضرت محمد(ص) به دیدن حضرت فاطمه(س) میآیند. اما حضرت فاطمه(س) به اسما بیوه جعفر ابن ابی طالب، میگوید که از ورود آنان جلوگیری کنند. زیراحضرت فاطمه(س) در وضع بسیار بدی بود و در اثر بیماری بسیار نحیف شده بود.
تدفین
به گفته دانشنامه اسلام اکثریت منابع اولیه تدفین حضرت فاطمه(س) را شبانه، مخفی و بدون حضور ابوبکر و عمر میدانند.
دنیس صوفی معتقد است به دلیل تواتر روایتهای ناراحتی حضرت فاطمه(س) از ابو بکر، به نظر میرسد مراسم کفن و دفن حضرت فاطمه(س) به خواسته خود او در شب انجام شده تا ابو بکر به عنوان رئیس جامعه نتواند با مراسم تشییع او کاری داشته باشد.